Του Παύλου-Σωκράτη Παυλίδη*
“Γράψε όσα είδες Σωκράτη, όσα θυμάσαι και όσα στο μέλλον θα γίνουν μετά από αυτά”.
Μετά τον αλωνισμό, οι γονείς μας καλούσαν τον Θεμιστοκλή Παπαδόπουλο να καθαρίσει με το μηχάνημα το σιτάρι από την ξένη ύλη. Τριόριζε το σιτάρι στις γειτονιές, όπου ακουγόταν εκείνο το “γρι-γρι”. Ολη την ημέρα, ως αργά το βράδυ. Μύριζε φθινόπωρο όταν άρχιζε να τριορίζει στις γειτονιές. Χώριζε τον βίκο, τα χώματα, όλη την ξένη ύλη.
Οι μανάδες μετά τον αλωνισμό καταγίνονταν με την αποθήκευση χειμερινών αγαθών. Χώριζαν την καλή ποιότητα μαλακού σιταριού (καμπέρα), κατάλληλου για ζυμαρικά. Το σιτάρι το άλεθαν στους νερόμυλους των Ιωάννη Καζαντζίδη, Δημητρίου Χατζοπούλου και Δημητρίου Ζωίδη. Ποιότητας λευκό αλεύρι, χάσικο (φαρίνα το λέγανε) για να φτιάχνουν την χειμερινή τροφή.
Ερχόταν οι χειμώνας. Από τον μήνα Σεπτέμβριο οι μάνες συνεννοούνταν μεταξύ των πότε να αρχίσουν. Το χωριό Ροδώνας είχε τρεις συνοικισμούς: Ανω και κάτω συνοικισμό και στο βόρειο μέρος του χωριού οι Θράκες. Γίνονταν γειτονικές ομάδες δύο και τριών ατόμων και με την σειρά τελείωναν όλοι. Αναφέρω μια ομάδα του κάτω συνοικισμού: Μαργάλα Γερ. Παπαδοπούλου, Ταμάρα Γ. Παπαδοπούλου, Ανθή Στ. Ορφανίδου, Ελένη Ι. Παπαδοπούλου, Σαΐα Αν. Ορφανίδου, Σοφία Θεμ. Παπαδοπούλου, Μαρία Χρ. Ορφανίδου, Γεσθημανή Γ. Παπαδοπούλου, Συμέλα Κ. Παπαδοπούλου, Κυριακή Χ. Αναστασιάδου και Καλλιόπη Ν. Παυλίδου. Από τις οικοδέσποινες, η καθεμία είχε και την τέχνη· άλλη ν’ ανοίγει καλά φύλα, άλλη να ψήνει, άλλη να κόβει με το μαχαίρι γρήγορα. Να φτιάχνουν χωριάτικη μακαρίνα, εβριστέ, φυλλοτά, νισεστέ και άλλα.
Αναβαν τον φούρνο και έβαζαν σε ταψιά το κομμένο εβριστέ να ψηθεί. Και τι νόστιμα ήταν με αγελαδινό βούτυρο! Ολα αυτά τα εγνώριζαν από την πατρίδα τους, τον Πόντο, και τα φτιάχνανε και στο χωριό Ροδώνα. Στο τέλος, μετά την κοπιώδη δουλειά της ημέρας που είχαν, έλεγαν η μία ομάδα στην άλλη: “Κάλλη (Καλλιόπη), πίσω μας έναν τηγαναία φυλλοτά με αγελαδινό βούτυρο, ας τρώγωμεν, ας δοκιμάζωμε και ας έναν ας καλατσέβωμε”.
Στο γεύμα επάνω έλεγαν διάφορα ανέκδοτα. Γελούσαν και χαίρονταν τα νιάτα τους. Ηταν αγαπημένες. “Κάλλη, σκουντουλίσνε τα φυλλοτά, έμνοστα, με υγείαν και χαράν να στρόντζατα σο τραπέζις”, έλεγε η Κάλλη στην ομάδα από γειτόνισσες... “Γειά σα σερεσουν”, απαντούσαν μ’ ένα στόμα όλες μαζί. “Και τη σκιρού (του χρόνου) με υγεία και στ’ άλλα”.
Με αυτόν τον τρόπο λειτουργούσαν και στον επάνω συνοικισμό και στα Θρακιώτικα. Φτιάχνανε κουσκούς, τραχανά, γιουφκάδες και άλλα. Ηταν τεχνίτες, καλά χέρια, με αγνά υλικά στα παρασκευάσματα. Πάντα όλα τα χρόνια της ζωής των, εργάζονταν για την οικογένεια με αγάπη και σεβασμό.
Το περιεχόμενο της γραφής μου, στηρίζεται σε παλιές μου αναμνήσεις.
*Από το βιβλίο του “Μάρτυς μου το Μπέλλες” (Φωνή από το Ροδώνα)
Τα τρία βιβλία του Παύλου-Σωκράτη Παυλίδη “Μάρτυς μου το Μπέλλες”, “Το λεκανοπέδιο των Μουριών” και “Διηγώντας τα να κλαις, οι αναγνώστες μπορούν να τα βρουν στην Δημοτική Δανειστική Βιβλιοθήκη του δήμου Κιλκίς.