Του Κωνσταντίνου Μιχ. Τζίκα*
Ευθύνη των οργάνων του Δημοσίου.
Πως μπορεί ο Πολίτης να προστατευθεί από την κατάσχεση.
Παρατηρείται πλέον καθημερινά από την Διοίκηση (ΚΕΔΕ) να επιδίδει διά δικαστικών επιμελητών εκθέσεις αναγκαστικής κατάσχεσης ακίνητης περιουσίας σε πολίτες των οποίων οι υποθέσεις (οφειλές προς ασφαλιστικούς οργανισμούς, φόροι προς το δημόσιο κλπ) δεν έχουν κριθεί ακόμη δικαστικώς, εφόσον οι πολίτες αυτοί προσέφυγαν κατά των καταλογιστικών πράξεων της Διοίκησης ενώπιον του καθ’ύλην αρμόδιου δικαστηρίου και δη του Διοικητικού Πρωτοδικείου της Περιφέρειάς τους.
Η ανωτέρω διάθεση από την πλευρά της Διοίκησης πραγματοποιείται με ταχύτατους πλέον ρυθμούς αφού πριν προλάβει ακόμη ο πολίτης, που έχει ασκήσει προσφυγή κατά της απόφασης, να ασκήσει και το ένδικο βοήθημα της αίτησης αναστολής καταδιωκτικών μέτρων με ταυτόχρονο αίτημα προσωρινής διαταγής, έρχεται το δημόσιο και επιδίδει, ακόμη και εν μέσω της γνωστής μεγάλης διάρκειας αποχής των δικηγόρων από τα καθήκοντά τους, έκθεση αναγκαστικής κατάσχεσης της ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη.
Ο πολίτης αυτός ο οποίος δεν είχε προλάβει να ασκήσει το ένδικο μέσο της αίτησης αναστολής καταδιωκτικών μέτρων εις βάρος του, εξαιτίας της αποχής διαρκείας των δικηγόρων, υφίσταται πλέον ανεπανόρθωτη οικονομική και δικονομική βλάβη διότι αφενός απώλεσε το δικαίωμα της αναστολής της διαδικασίας σε προγενέστερο χρόνο πριν την επιβολή της κατάσχεσης, χρονικό διάστημα κατά το οποίο εφόσον κινούνταν σε προγενέστερο χρόνο δικαστικώς θα είχε άλλη εξέλιξη και τροπή η υπόθεση του, και αφετέρου είναι αναγκασμένος πλέον για να προστατευθεί από την κατάσχεση να δαπανήσει εκ νέου χρηματικό ποσό για να ασκήσει ανακοπή κατά της ανωτέρω έκθεσης κατάσχεσης. Ενέργειες για τις οποίες είναι απαραίτητη και η ανάμειξη δικηγόρου.
Τι αναφέρει το Σύνταγμα;
Σύμφωνα με το άρθρο 5 του Συντάγματος αναφορικά με την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας κλπ «Kαθένας έχει δικαίωμα να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητά του και να συμμετέχει στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της Xώρας, εφόσον δεν προσβάλλει τα δικαιώματα των άλλων και δεν παραβιάζει το Σύνταγμα ή τα χρηστά ήθη».
Σύμφωνα με το άρθρο 20 του Συντάγματος αναφορικά με το δικαίωμα της έννομης προστασίας και της προηγούμενης ακρόασης από την Διοίκηση «1. Kαθένας έχει δικαίωμα στην παροχή έννομης προστασίας από τα δικαστήρια και μπορεί να αναπτύξει σ' αυτά τις απόψεις του για τα δικαιώματα ή συμφέροντά του, όπως νόμος ορίζει.
2. Tο δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης του ενδιαφερομένου ισχύει και για κάθε διοικητική ενέργεια ή μέτρο που λαμβάνεται σε βάρος των δικαιωμάτων ή συμφερόντων του».
Πως μπορεί να προστατευθεί ο πολίτης από την πράξη εκτέλεσης;
Η ανακοπή είναι ένα ένδικο μέσο, σε συνδυασμό και με τις ανωτέρω διατάξεις του Συντάγματος, το οποίο το ασκεί ο πολίτης ενώπιον του καθ’ύλην αρμόδιου δικαστηρίου για να προστατεύσει τα δικαιώματα του από την πράξη εκτέλεσης που του επιβλήθηκε.
Πότε ασκείται η ανακοπή;
Η παρ. 1 του άρθρου 217 του ΚΔΔ (Ν 2717/1999) ορίζει ότι ανακοπή χωρεί κατά κάθε πράξης που εκδίδεται στα πλαίσια της διαδικασίας της διοικητικής εκτελέσεως και ιδίως κατά: α) Της πράξης της ταμειακής βεβαιώσεως, β) της κατασχετήριας έκθεσης, γ)του προγράμματος πλειστηριασμού, δ) της έκθεσης πλειστηριασμού και ε) του πίνακα κατάταξης.
Οι αυστηροί λόγοι της ανακοπής που μπορούν να προταθούν κατά της πράξης αναφέρονται ρητά στο άρθρο 73 του ΚΕΔΕ. Βέβαια μπορούν να προβληθούν και άλλοι λόγοι, εκτός των ανωτέρω, οι οποίοι έχουν γίνει δεκτοί από τα δικαστήρια και έχουν επικρατήσει οι στη νομολογία.
ΠΡΟΣΟΧΗ! Η ανακοπή πρέπει να ασκηθεί εντός 30 ημερών από την επομένη που έχει κοινοποιηθεί στον πολίτη η πράξη εκτέλεσης. Ωστόσο επειδή η ανακοπή δεν αναστέλλει την εκτέλεση της πράξης, θα πρέπει ο θιγόμενος πολίτης να καταθέσει περαιτέρω και αίτηση αναστολής κατά της πράξης με ταυτόχρονο αίτημα προσωρινής διαταγής.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ
Απ’ όλα τα παραπάνω καταφαίνεται ότι οι ενδιαφερόμενοι πολίτες οι οποίοι έπρεπε να ορίσουν δικηγόρο και να κάνουν τις απαραίτητες διαδικασίες, πριν την εκτέλεση της πράξης από την Διοίκηση, δυστυχώς δεν μπορούσαν να προβούν σε καμία ενέργεια αφού οι δικηγόροι απείχαν από τα καθήκοντά τους επί τέσσερις και πλέον μήνες συνεχώς. Την δημιουργηθείσα αυτή κατάσταση εκμεταλλεύτηκε η Διοίκηση και προέβη σε εκτελεστικές διαδικασίες χωρίς να μπορέσουν να αντιδράσουν έγκαιρα οι ενδιαφερόμενοι πολίτες για την προστασία που τους παρέχει ο νόμος. Είναι επιτακτική ανάγκη να παρέμβει ο αρμόδιος Υπουργός και να χαρακτηρίσει ακυρωτέες τις πράξεις εκτελέσεως των οργάνων του Δημοσίου αφού οι πολίτες δεν είχαν το δικαίωμα να προβούν στις ενέργειες που ρητά ορίζει το Σύνταγμα.
*O κ. Τζίκας είναι δικηγόρος και πιστοποιημένος διαμεσολαβητής από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
www.tzikas-lawfirm.gr