Του Γιώργου Πελίδη

Τα δρομικά αγωνίσματα διακρίνονται σε αγωνίσματα ταχύτητας ,ημιαντοχής και αντοχής. Ο διαχωρισμός αυτός γίνεται με ενεργειακά κριτήρια. Στους δρόμους ταχύτητας επικρατεί ο αναερόβιος -αγαλακτικός μηχανισμός παραγωγής ενέργειας ,στους δρόμους ημιαντοχής ο αναερόβιος -γαλακτικός μηχανισμός και στους δρόμους αντοχής ο αερόβιος μηχανισμός.

Έτσι είναι πλέον φανερό ότι οι βιολογικές προσαρμογές κατά την εκτέλεση της άσκησης όσο και για την βελτίωσή της ταχύτητας ,ημιαντοχής και αντοχής διαφέρουν σημαντικά. Παράγοντες που επηρεάζουν τις ενεργειακές προσαρμογές και την απόδοση.

Α) ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ δαπάνη κατά χιλιόμετρο ανεξάρτητα από τη δρομική ταχύτητα (έως περίπου 14 χιλιόμετρα την ώρα) είναι περίπου μία χιλιοθερμίδα ανά κιλό σωματικού βάρους. Παράδειγμα, αν ένας αθλητής ζυγίζει περίπου 70 κιλά δαπανά 70 χιλιοθερμίδες το χιλιόμετρο. Η ενεργειακή δαπάνη αυξάνεται ανάλογα με την δρομική ταχύτητα και επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες όπως: η ηλικία, η προπόνηση, η αντίσταση του ανέμου, η κλίση του εδάφους , η σύσταση του εδάφους.

Β) ΣΩΜΑΤΙΚΌ ΒΑΡΟΣ όσο μεγαλύτερο είναι το σωματικό μας βάρος ,τόσο αυξάνεται η ενεργειακή δαπάνη κατά το τρέξιμο. Γι' αυτό οι δρομείς μεγάλων αποστάσεων, που η απόδοσή τους εξαρτάται από την ενεργειακή οικονομία είναι κατά κανόνα λεπτοί και έχουν λίγο σωματικό λίπος.

Γ) ΗΛΙΚΙΑ τα παιδιά καταναλώνουν περισσότερο οξυγόνο από τους ενήλικες ανά κιλό σωματικού βάρους το λεπτό, σε υπομέγιστη δρομική ταχύτητα, συμβαίνει αυτό γιατί έχουν χαμηλότερη δρομική οικονομία και μειωμένο νευρομυϊκό συντονισμό.

Δ) ΔΙΑΣΚΕΛΙΣΜΟΣ το μήκος και η συχνότητα του διασκελισμού αυξάνονται με την δρομική οικονομία , ενώ ο χρόνος επαφής με το έδαφος μειώνεται ενώ ο χρόνος πτήσης παραμένει αμετάβλητος. Το μήκος του διασκελισμού παίζει σημαντικό ρόλο στη δρομική απόδοση ενός δρομέα.

Ε) ΚΛΙΣΗ ΕΔΑΦΟΥΣ η πρόσληψη οξυγόνου κατά το τρέξιμο αλλά και το βάδισμα επηρεάζεται όχι μόνο από την ταχύτητα, αλλά και από την κλίση του εδάφους. Σε κατηφορικό έδαφος το τρέξιμο κοστίζει λιγότερο και σε ανηφορικό περισσότερο από ότι σε οριζόντιο.

ΣΤ) ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΑΝΕΜΟΥ είναι η δύναμη που ασκείται από τον άνεμο στο κινούμενο σώμα του δρομέα. Η ενεργειακή δαπάνη κατά το τρέξιμο αυξάνεται με την ταχύτητα του ανέμου. Η δαπάνη αυτή υπολογίζεται σε 8% της όλης ενέργειας σε δρόμους ταχύτητας, στο 4% στους δρόμους ημιαντοχής ,και στο 2% στον μαραθώνιο δρόμο.

Βιβλιογραφία: Β. Κλεισούρας , φυσιολογική βάση της μυϊκής προσπάθειας